Ա. x+y/2 Բ. a+b/2a Գ. m–n/2mn Դ. 6ab/a–b Ե. a–b/2a+b Զ. 2x+y/x–y
2) Կրճատեք կոտորակը.
Ա. a–b Բ. x+1 Գ. m–n/2 Դ. x/m–n Ե. x–1/x+1 Զ. a–b/a+b Է. n+m/n–m Ը. p/p+1
Լրացուցիչ
3) Կրճատեք կոտորակը.
Ա. a–b/c+d Բ. a+b/m+n Գ. x/x+y Դ. a Ե. –mn² Զ. a–b/y+x Է.p/a–b Ը. x-y/2y+2x
4) Կրճատեք կոտորակը.
Ա. ax-1
Բ. 4/6mn2
Գ. 1/3
Դ. 4y-x/4xy-x2y
Ե. n-3m/6m-2n
Զ. 16p2q3–24pq4/12pq3–8p6q2
Հավելյալ խնդիրներ 5)* Կրճատեք կոտորակները
Ա. 3-3n/m2-n2
Բ. 1-a2/1+a
Գ. x2-y3/x-y2
Դ. 2p-2+2/p2+1
Ե. a-4+4/a-4
Զ. 3x+6y+3y2/12y2-12x
Է. m-n2/n3-m2
Ը. 2p2-2q3/4q2-4p
Թ. 6a-6b2/3a2+b3
Ժ. x2-y3+y/x-y2
6) Քանի՞ եղանակով է կարելի դասավորել 1, 2, 3, 4 թվանշանները, որ առաջին տեղում գրված նիշը հավասար չլինի 1-ի, երկրորդը հավասար չլինի 2-ի, երրորդը հավասար չլինի 3-ի, իսկ չորրորդը հավասար չլինի 4-ի։
2143, 4321, 3142, 3421, 3421, 2431
7) Քանի՞ եղանակով է կարելի հինգ տարբեր տեսակի մրգերը տեղավորել երկու տարբեր զամբյուղներում (զամբյուղներից մեկը կարող է լինել նաև դատարկ):
3
8) Կարենի գրքերը 300-ից շատ են և 360-ից քիչ, ընդ որում գրքերի 40%-ը վեպեր են, 1/11 -րդ մասը՝ բանաստեղծություններ: Քանի՞ գիրք ունի Կարե
Դիցուք տրված են x և y անհայտներով երկու առաջին աստիճանի հավասարումներ՝
a1x+b1y+c1=0 և a2x+b2y+c2=0 (1)
Ասում են, որ տրված է x և y երկու անհայտով առաջին աստիճանի հավասարման համակարգ, եթե պահանջվում է գտնել բոլոր այն (x0; y0) թվազույգերը, որոնք միաժամանակ (1)-ի և՛ առաջին, և՛ երկրորդ հավասարումների լուծումներն են:
Սովորաբար համակարգի հավասարումները գրում են սյունակով՝ մեկը մյուսի տակ, և դրանք ձախից միավորում ձևավոր փակագծերով՝
(2) համակարգի լուծում անվանում են այնպսի (x0; y0) թվազույգը, որը (2) համակարգի հավասարումներից յուրաքանչյուրի լուծում է:
Լուծել համակարգը նշանակում է գտնել նրա բոլոր լուծումները կամ ապացուցել, որ լուծումներ չկան:
Եթե (2) հավասարումների համակարգում անհայտների գործակիցները զրոյից տարբեր են և բավարարում են a1:a2=b1:b2 պայմանին, ապա ասում են, որ այդ համակարգի հավասարումներն ունեն անհայտների համեմատական գործակիցներ:
Եթե (2) հավասարումների համակարգում անհայտների գործակիցները զրոյից տարբեր են և բավարարում են
պայմանին, ապա ասում են, որ (2) համակարգի հավասարումների անհայտների գործակիցները համեմատական չեն:
Առաջադրանքներ
1) Պարզեք՝ (-3; 1) թվազույգը համակարգի լուծո՞ւմ է.
ա) 1. լուծում չէ —— -3+1-3=-5 2. լուծում չէ —— 2*-3=-6, 3*1=3 —— -6-3-1=-10
բ) 1. լուծում է —— -3-1+4=0 2. լուծում է —— 3*-3=-9, 4*1=4 —— -9+4+5=0
2) Բերեք երկու անհայտով երկու առաջին աստիճանի հավասարումների համակարգերի օրինակներ, որոնցում անհայտների գործակիցները
ա) համեմատական են,
բ) համեմատական չեն:
3) Համակարգի հավասարումներում անվանեք գործակիցները և ազատ անդամները.
ա) 1. գործակիցներ – 2x, 3y ազատ անդամներ – 1 2. գործակիցներ – 3x, 2y ազատ անդամներ – 4
բ) 1. գործակիցներ – (-x, y ազատ անդամներ – չունի 2. գործակիցներ – (2x ազատ անդամներ – 6
գ) 1. գործակիցներ – (-3x, -2y, ազատ անդամներ – 7 2. գործակիցներ – 2x ազատ անդամներ – 5
դ) 1. գործակիցներ – (-4x ազատ անդամներ – 5 2. գործակիցներ – 2y ազատ անդամներ – 4
4) Ցույց տվեք, որ (1;2) թվազույգը համակարգի լուծում է.